نویسنده: سمیرا خطیب زاده
ورای امنیت سازمان ملل روز گذشته قطعنامه‌ای را با رأی اکثریت اعضا به تصویب رساند. قطعنامه‌ای که پیش‌نویس آن 2 روز قبل منتشر شد و موجی از نگرانی را ایجاد کرد، به‌گونه‌ای که برخی از اهالی سیاست آن را "قطعنامه جنگ" نامیدند. قطعنامه شماره 2231 با رای هر 15 عضو دائم و غیر دائم شورای امنیت و نیز اعلام حمایت نماینده دولت در سازمان ملل به تصویب رسید.
بعد از تصویب این قطعنامه سردمداران کاخ سفید که گویا به تمامی اهداف و آمال خود رسیده اند با ذوق زدگی تمام رسانه های و خبرگزاری های خود را برخط نمودند و از پیروزی های خود سخن راندند. چنان که جاش ارسنت، سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری با خبرنگاران اینگونه عنوان کرد: « بعد از این حمله به ایران راحت تر شده است! چرا که بازرسی ها به آمریکا اجازه خواهد داد تا در صورت نیاز به اقدام نظامی، با اطلاعات بیشتری دست به حمله به اهداف داخلی ایران بزند.»
مهم‌ترین دلایلی که این قطعنامه را نگران‌کننده
کرده است در قالب دو محور قابل ارزیابی می شود:
اول؛
اینکه برنامه دفاعی ایران را به شکل کاملا معناداری محدود می‌کند. این در حالی
است که آمریکایی‌ها پس از جمع‌بندی برجام در وین بشدت بر طبل جنگ می‌کوبند!
دوم؛
با این قطعنامه مکانیسم بر هم زدن توافق و بازگشت تحریم‌ها تعبیه شده است. این
درحالی است که این قطعنامه به وضوح خطوط قرمز ایران چه در حوزه توانمندی هسته‌ای و
چه در حوزه توانمندی دفاعی را نقض می‌کند!
در ایران برخلاف مواضع دولت، این قطعنامه با انتقاد گسترده‌ای مواجه شده است و نکته قابل تامل اینکه همه نگرانی‌ها در یک نقطه به هم می‌رسند و آن افزایش احتمال خطر جنگ و نیز بهانه‌تراشی برای بازگشت تحریم‌ها در نتیجه این توافق است.
اما موشکافی بیشتر بر بندهای این قطعنامه می تواند ابعاد بیشتر این ماجرا را روشن نموده و درک و آگاهی ملت بصیر ایران را به قضاوتی عادلانه درباره این موضوع دعوت نماید. فاجعه بارترین بخش‌های قطعنامه، از تحریم‌هایی آغاز می شود که 1+5 بر برنامه موشکی ایران تحمیل می کند، در بندهایی از این قطعنامه آمده است:
- از ایران خواسته می شود هیچ فعالیتی مرتبط با موشک های بالستیک طراحی شده با قابلیت حمل تسلیحات هسته ای صورت ندهد. در حقیقت این بند یک تحریم موشکی کامل برای کشوری است که عملا همه موشک های آن بالستیک محسوب می شود!
- تحریم کامل (صادرات و واردات) تسلیحات متعارف ایران از بندهای دیگر این پیش نویس قطعنامه است. این بند قطعنامه اذعان می کند اگر در این مدت فی المثل ایران از سوی داعش یا رژیم غاصب صهیونیستی یا هر کشور متجاوز خارجی دیگری مورد تهدید قرار بگیرد، حتی حق نقل و انتقال سلاح برای دفاع از خود را هم ندارد! جالب است بدانید در این قطعنامه هر گونه جابجایی تسلیحات نظامی نوعی فعالیت نظامی تلقی شده و از آن ممانعت به عمل می آید.
- قطعنامه‌ای که قرار است امروز در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برسد- همان‌گونه که در متن توافق آمده است- اصلی‌ترین تضمین توافق وین است و این توافق را به یک سند رسمی و لازم‌الاجرای بین‌المللی تبدیل خواهد کرد که جای کمترین سرپیچی از تعهدات اعلام شده در آن را باقی نمی‌گذارد.
- بعد از تصویب قطعنامه عده ای در دفاع از آن گفتند که قطعنامه های شورای امنیت که الزامی برای اجرا ندارد و آنچه مهم است توافق وین می باشد که قرار است در مجلس شورای اسلامی بر طبق مصلحت و منفع نظام جمهوری اسلامی تعدیل شود، اما لازم است این عده بدانند که برخی از مواد منشور سازمان ملل متحد، برای الزام اعضاء به اجرای مصوبات شورای امنیت این سازمان محدودیت‌هایی نظیر عدم تعارض با قوانین داخلی و حاکمیت ملی کشورها قائل شده است ولی این محدودیت‌ها درباره قطعنامه‌هایی که تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل به تصویب می‌رسند، وجود ندارد و تمامی قطعنامه‌های فصل هفتمی بدون کمترین استثناء لازم‌الاجرا هستند. بند 7 از ماده 2 منشور ملل متحد در این باره تصریح می‌کند که؛ «هیچ یک از مقررات مندرج در این منشور، ملل متحد را مجاز نمی‌دارد در اموری که ذاتاً جزو صلاحیت داخلی هر کشوری است دخالت نماید ولیکن این اصل به اعمال اقدامات قهری پیش‌بینی شده در فصل هفتم لطمه‌ای وارد نخواهد آورد». قطعنامه‌ای که توسط شورای امنیت برای کشور ما تصویب شد مستند به ماده 41 از فصل هفتم منشور ملل متحد است و انجام تعهدات ناشی از آن برای کشورمان الزام‌آور خواهد بود.
ماجرا آنجایی تاسف بار تر می شود که بدانیم متن پیش نویس قطعنامه شورای امنیت متن ابداعی یا تحمیلی آمریکا نیست، بلکه یک متن مذاکره شده است که ظاهرا تیم ایرانی با بند بند آن موافقت کرده است!
درباره متن توافقنامه وین که با عنوان برجام از آن یاد می‌شود نیز گفتنی‌هایی بسیاری است که در این مجال نمی گنجد ولی از آنجا که تصویب قطعنامه فصل هفتمی اخیر متن یاد شده را قطعی و لازم‌الاجرا کرده است، حداقل انتظار می‌رفت که جمهوری اسلامی ایران نظر نهایی خود درباره آن را به نتیجه بررسی‌های دقیق این سند از سوی مجلس شورای اسلامی، شورای عالی امنیت ملی موکول کند و برای انجام این بررسی دقیق علاوه بر دو نهاد یاد شده، از حقوقدانان برجسته و صاحبنظران دیگر نیز به طور جدی دعوت به عمل می آورد. اقدامی که متاسفانه به وقوع نپیوست و بیانیه وزارت امور خارجه در تایید و دفاع دوباره از این قطعنامه اندک امیدها را نیز نا امید ساخت.
در طنین‌یاس بخوانید:قطعنامه تحریم موشکی کامل کشوری چون ایران است که عملا همه موشک‌های آن بالستیک محسوب می‌شود!
جاش‌ارسنت(سخنگوی کاخ سفید) بعد از تصویب پیش نویس
قطعنامه:« بعد از این حمله به ایران راحت‌تر شده است!»
